Jedna z najbardziej zaawansowanych szczepionek przeciwko koronawirusowi, stworzona przez firmę Pfizer we współpracy z firmą BioNTech, musi być przechowywana w temperaturze przynajmniej -70° Celsjusza. To o 30 stopni mniej niż zimą na biegunie północnym. To potężne wyzwanie dla całego łańcucha dostaw.
– Zwykle szczepionki wymagają jedynie chłodzenia, większość musi być przechowywana w temperaturze od 2 do 8 stopni Celsjusza. Można je kupić w aptece i trzymać w domowej lodówce. Najbardziej nietypowe znane szczepionki wymagają utrzymywania temperatury -25 stopni Celsjusza – mówi Roman Nowosielski, lekarz rodzinny z Warszawy. Najnowsze dzieło Pfizera przesuwa tę granicę do wartości spotykanych jedynie w nielicznych laboratoriach.
Pfizer ma skuteczną szczepionkę na COVID. Wirusolog studzi optymizm: „Byłbym ostrożny”.
Amerykańskie Centers for Disease Control and Prevention (CDC), czyli agencja zajmująca się m.in. walką z wirusami i epidemiami, na razie przestrzega przed euforią. Bo wynalezienie szczepionki to dopiero pierwszy krok do zwalczenia pandemii. Drugim jest dostarczenie szczepionek do potrzebujących i aplikacja.
Jak na razie tzw. ultrazamrażarki, zdolne wytworzyć temperaturę rzędu -80 stopni Celsjusza, są na wyposażeniu laboratoriów i centrów badawczych przemysłu biotechnologicznego. W skali globu jest ich „ultramało”. Jak pisze serwis Quartz, w Karolinie Północnej, stanie będącym hubem globalnej biotechnologii, takich zamrażarek jest ok. 10. W większości innych stanów jest ich mniej.
Mowa oczywiście o zamrażarkach zdolnych do pomieszczenia tysięcy dawek szczepionek oraz o odpowiedniej certyfikacji, zapewniającej bezpieczeństwo leku. Mniejsze ultrazamrażarki są na wyposażeniu wielu laboratoriów – ale to sprzęty wielkości domowej lodówki i z innymi certyfikatami. Są dostępne nawet w sklepach internetowych, kosztują od 40 do 80 tysięcy złotych za sztukę.
Na razie CDC zaleca umiar i niekupowanie przez władze ultrazamrażarek. Bo jeszcze nie wiadomo, jak szczepionki dystrybuować.
Firma Pfizer stworzyła pojemniki, które utrzymują około 1000 do 5000 dawek w temperaturze -75°C (plus minus 15°) przez 10 dni. Pomaga w tym suchy lód. Firma współpracuje również z UPS przy budowie dwóch mroźni, jednej w Louisville w stanie Kentucky, a drugiej w Holandii, które utrzymają 48 000 fiolek szczepionki w temperaturze -80°C.
Po dostarczeniu do odbiorców, szczepionki mogą być przechowywane w ultrazamrażarkach do 6 miesięcy. Mogą też pozostać w pojemnikach Pfizera, ale suchy lód trzeba uzupełniać maksymalnie co 15 dni. Po rozmrożeniu muszą być zużyte w ciągu 5 dni.
Andrea
Covid-19 Expert
