Choć wielu z nas nie zdaje sobie z tego sprawy, to ludzie szybko i często rozprzestrzeniają wszelkie drobnoustroje. Zarazki przenosimy codziennie – pod powierzchnią butów, na swoich dłoniach, czy telefonach. By poprzestać jedynie na ich przenoszeniu, a nie doprowadzić do zakażenia, trzeba dbać przede wszystkim o odpowiednią higienę. Nie jest to jednak jedyny sposób, by się przed nimi uchronić. Jak zatem skutecznie zapobiegać ich rozprzestrzenianiu?

Drogi przenoszenia zarazków

Aby zrozumieć, w jaki sposób chronić siebie i innych przed rozprzestrzenianiem zarazków, najpierw trzeba zagłębić się w schematy działania różnych typów drobnoustrojów, bowiem wiele infekcji, zarówno wirusowych, jak i bakteryjnych, może być wywołane innymi sposobami. Podatność na infekcje zależy od wielu czynników, a w grupie ryzyka znajdują się przede wszystkim dzieci, osoby starsze i po przebytych operacjach. Dodatkowo wszyscy, którzy mają z jakichś powodów upośledzoną odporność (np. z powodu chorób współistniejących).

Zarazki mogą przenosić się w różny sposób. Do głównych dróg należą:

• kontakt bezpośredni – dotyczy to przede wszystkim chorób przenoszonych kontaktem płciowym; ten sposób przenosi się wirus HIV, Herpes simplex wywołujący opryszczkę oraz choroby weneryczne,
• droga powietrzno-kropelkowa – najczęstszy sposób na przenoszenie zarazków. Polega na zarażaniu poprzez kichanie lub kaszel w pobliżu innych osób; tak można się zarazić najczęstszymi chorobami, jak przeziębienie, grypa czy ospa,
• droga pokarmowa i wodna – zakażenie następuje poprzez spożywanie pokarmów i napojów, które w procesie przetwarzania, przechowywania lub nieodpowiedniej obróbki kulinarnej nie zostały odpowiednio zabezpieczone przed drobnoustrojami;tak przenoszą się między innymi rotawirusy i parwowirusy,
• wektory/żywi przenosiciele – są to zazwyczaj stawonogi, jak kleszcze, pchły czy wszy, a także małe gryzonie; w ten sposób rozprzestrzenia się np. wirus żółtej febry,
• droga jatrogenna – zakażenie następuje w trakcie zabiegów lekarskich oraz metod leczenia, jak zastrzyki czy zabiegi chirurgiczne; najczęściej wywoływane w taki sposób jest wirusowe zapalenie wątroby typu B,
• za pomocą przedmiotów codziennego użytku.

Jeśli wiadomo już, jak przenoszą się zarazki – co robić, by się przed nimi uchronić?

Zarazki: jak zapobiegać?

Najważniejszym czynnikiem, który pozwala skutecznie zmniejszyć ryzyko zachorowania, jest higiena. Częste mycie i dezynfekowanie rąk, ponieważ  to właśnie na nich osadza się najwięcej zarazków, to najlepszy sposób na ochronę. Dezynfekować powinno się również przedmioty codziennego użytku, przede wszystkim telefony, z których tak często korzystamy. Warto pamiętać o częstym myciu okularów. Podczas sprzątania należy zadbać, aby wytrzeć powierzchnie blatów i biurek. Ale również klamki, których często używamy, a nie zawsze robimy to czystymi rękoma.

Jeśli chodzi o wszelkie pokarmy, trzeba dbać o dokładne mycie i odpowiednią obróbkę cieplną, aby uniknąć infekcji wywoływanych drogą pokarmową. Warzywa i owoce dostępne w marketach może dotykać bardzo dużo osób, a nie jesteśmy pewni, czy nie robią tego osoby zarażone.

Zarazki: jak uchronić siebie i innych?

By uchronić siebie i innych przed chorobami przenoszonymi drogą kropelkową, powinno się zwracać uwagę na zachowanie bezpiecznej odległości i zasłanianie ust podczas kichania lub kaszlu. Gdy to my jesteśmy chorzy, warto korzystać z maseczek ochronnych na twarz, które powstrzymają zasięg rozprzestrzeniania zarazków. Trzeba zwracać uwagę na niezbyt częste dotykanie okolic oczu, ust i nosa, ponieważ nasze dłonie mogą z łatwością przenieść drobnoustroje do naszego organizmu właśnie w ten sposób.

Dobrym nawykiem będzie także unikanie większych skupisk ludzi oraz odpowiedzialne używanie transportu publicznego. W końcu to ludzie przenoszą zarazki, a takie miejsca nie sprzyjają zachowaniu odpowiedniego dystansu, bezpiecznego na tyle, by uniknąć zarażenia.

Stosując się do powyższych rad, z pewnością znacząco ograniczmy rozprzestrzenianie się zarazków, dzięki czemu zadbamy o zdrowie zarówno swoje, jak i innych, mniej odpornych osób.