Spacery i konsultacja psychologiczna.
Co powinni wiedzieć pacjenci, którzy przeszli COVID-19? Zdaniem dr Sutkowskiego każdy przypadek jest indywidualny i zależy od ciężkości przebytej choroby oraz ewentualnych powikłań.
– Miałem pacjentów w wieku 80-90 lat, którzy przeszli COVID-19 fruwająco i 30, 40-latków, którzy przez długi czas nie mogli do siebie dojść po chorobie. Każda z tych osób powinna pozostawać pod czujną opieką lekarza, który zdecyduje czy potrzebne są jakieś dodatkowe badania – opowiada dr Sutkowski. – Zdarzają się również przypadki, że pomimo prawidłowych wyników badań wydolnościowych pacjenci mogą odczuwać przewlekłe zmęczenie – opowiada dr Sutkowski.
Badanie przeprowadzone przez naukowców z irlandzkiego Trinity College dowodzi, że ponad połowa pacjentów, którzy wyzdrowieli z COVID-19, cierpi na chroniczne zmęczenie. Dotyka ono zarówno pacjentów po ciężkim przebiegu tej choroby, jak i osób zainfekowanych, u których przebiegała ona w sposób łagodny. Nie wiadomo, co dokładnie powoduje wystąpienie tych objawów, ale zdaniem dr Sutkowskiego najprościej można to wytłumaczyć ogólnym wyczerpaniem organizmu po chorobie.
Dlatego zdaniem ekspertów ozdrowieńcy powinni szczególnie dbać o zdrowy sposób życia – zbilansowaną dietę, nawodnienie organizmu oraz ruch na świeżym powietrzu. W części przypadków konieczne są konsultacje psychologiczne.
– Duża część pacjentów po przebytym COVID-19 walczy z depresją i lękami. Jest to konsekwencja przeżycia olbrzymiego stresu, jakim jest zakażenie koronawirusem, zderzenie się strachem przed śmiercią – opowiada dr Sutkowski.
Czym jest opieka post COVID-19?
Najdłużej powrót do zdrowia zajmuje pacjentom, którzy doświadczyli średniego bądź ciężkiego przebiegu choroby. Borykają się oni z wieloma powikłaniami po COVID-19. Najczęściej dotyczy to uszkodzenia płuc. Dają one o sobie znać nawracającym uczuciem duszności, które może wywołać atak paniki. Do tego dochodzą utrata sił i spadek kondycji.
– Pacjenci, którzy wypisywani ze szpitala po przebytym COVID-19, wymagają przede wszystkim opieki pulmonologa – opowiada prof. Katarzyna Życińska, kierowniczka Katedry i Zakładu Medycyny Rodzinnej z Oddziałem Klinicznym Chorób Wewnętrznych i Metabolicznych przy WUM, która prowadzi leczenie zakażonych koronawirusem w warszawskim szpitalu MSWiA. – Po zapaleniu płuc zawsze pozostają blizny, ważne jest jednak, aby regularnie kontrolować, czy nie dochodzi do większych zmian w tkance płucnej. Oprócz tego konieczne są regularne badania pulsoksymetrii, czyli poziomu nasycenia krwi tlenem – dodaje profesor.
COVID-19 również może wywołać powikłania kardiologiczne, które mogą być odwleczone w czasie. – Dlatego osobom, które wychodzą ze szpitala zalecamy również pełne badania kardiologiczne, ponieważ po infekcji może dojść do zapalenia mięśnia sercowego – podkreśla Życińska.
W czerwcu tego roku WHO opublikowało broszurę, w której są zawarte informacje i rady mają wspomóc samodzielny powrót do pełnej sprawności, a także uczulić na niepokojące, nawracające objawy. W języku polskim można ją znaleźć na stronie Krajowej Izby Fizjoterapeutów (KIF).
W przypadku nawrotu duszności można wyprobować jedną z techniki oddychania, która pomoże się zrelaksować oraz odzyskać kontrolę nad oddechem:
- Usiądź w wygodnej pozycji z podparciem.
- Połóż jedną dłoń na klatce piersiowej, drugą na brzuchu.
- Zamknij oczy, jeśli dzięki temu łatwiej się zrelaksujesz (lub pozostaw otwarte) i skoncentruj się na swoim oddechu.
- Powoli wykonuj wdech przez nos (lub usta, jeśli nie możesz oddychać przez nos) i wydychaj powietrze ustami.
- Podczas wykonywania oddechów poczujesz, że dłoń na brzuchu unosi się wyżej niż dłoń na klatce piersiowej.
- Postaraj się wkładać w oddychanie minimalną ilość wysiłku i dbaj o to, aby wykonywane przez Ciebie oddechy były powolne, spokojne i płynne.
Alex
Koordynator projektu
